Zelfregulerend leren, Oracy en Maatschappelijke Diensttijd

Hoe kun je studenten tijdens hun MDT-reis actief begeleiden als leercoach? Voor docenten burgerschap en LOB van een ROC ontwikkelden Ariena Verbaan en Miriam Op de Beek beiden adviseur en trainer bij CPS, een inspirerend professionaliseringstraject om studenten actief te leren werken aan waardevolle competenties als motivatie, zelfregulatie en presentatie. Competenties waarmee zij proactieve, betrokken en zelfverzekerde studenten zullen worden, die klaar zijn voor de maatschappij van nu en de toekomst.

Hoe kunnen we jongeren actief betrekken bij de samenleving van nu en morgen?

Op het ROC werken de studenten gedurende een aantal weken in challenges aan hun maatschappelijke diensttijd (MDT). Zij zetten zich voor een paar uur per week vrijwillig in voor een ander. Ondertussen ontdekken ze hun kwaliteiten, waarden en ontmoeten zij anderen. Zo oefenen ze in het nemen van verantwoordelijkheid, het zichzelf aansturen en ontdekken ze wat zij belangrijk vinden. Maar ook waar ze een positieve impact kunnen maken in de maatschappij.

Zelfregulatie zorgt ervoor dat studenten in verschillende situaties en contexten weten welke strategie of aanpak hen het best helpt. Juist daarom is het opdoen van praktijkervaring in de challenge erg waardevol. Van proberen kun je immers leren!

Alix en Mare zijn er vol van. De gedachte aan een challenge voor hun MDT, gaf hen aanvankelijk weinig motivatie en energie. Een beetje vreemd en ongemakkelijk, zo voelde het. En impact maken? Wat is dat eigenlijk, waarom zouden we dat doen en daarover nadenken? Nu kijken ze vol trots terug op hun MDT.

Alix: “Ik weet nu wat ik kan en welke kwaliteiten ik heb. Dat ik impact kan hebben en mezelf kan aansturen in een project. Echt een mooie ervaring.”

Mare: “Ik was altijd best wel stil, maar ik heb geleerd om mijn stem te laten horen! Dat heeft me meer zelfvertrouwen gegeven.”

Hoe kunnen docenten studenten begeleiden om meer proactieve, betrokken, zelfverze-kerde en zelfregulerende studenten te worden?

Om studenten deze ervaring op te laten doen, hebben de docenten een MDT-lesprogramma ontwikkeld. Maar dat betekent niet altijd dat studenten uit zichzelf in actie komen. Hoe je studenten daarin actief begeleidt als leercoach, leerden de docenten in hun eigen MDT-reis. Tijdens dit professiona-liseringstraject leerden zij studenten effectief en actief te begeleiden en te coachen. Het programma bestond uit drie essentiële aspecten van zelfregulatie:

1. Metacognitieve zelfregulatie: het voorbereiden, monitoren en evalueren van de zelfsturingsprocessen tijdens de challenge.
   Docenten leerden de studenten actief te begeleiden naar zelfregulerend leren met hét ABCDE van de leercoach. Welke strategieën zijn er voor studenten om zichzelf aan te sturen? Hoe komen studenten tot zelfregulatie?
2. Motivationele zelfregulatie: het monitoren en beïnvloeden van motivatie, gevoelens en gedrag tijdens de challenge.
   Hoe leer je studenten door te zetten in de challenge als het tegenzit? Hoe leer je ze veerkrachtig om te gaan met tegenslag? Om op een goede manier te bouwen aan veerkracht en zelfvertrouwen tijdens de challenges, zijn strategieën voor need crafting toegevoegd aan het repertoire van de docenten. Need crafting leert om studenten zelf te voorzien in hun dagelijkse behoeften op het gebied van Autonomie, verBondenheid en Competentie. Hoe kunnen studenten hun eigen ABC-batterij vullen?
3. Oracy: het vermogen om op een effectieve manier te spreken, te denken en te luisteren tijdens de challenge.
   We stonden stil bij het belang van mondelinge taalvaardigheid (Oracy). Jezelf en je denken reguleren en aansturen vraagt om innerlijke taalvaardigheid. Daarnaast vragen de challenges ook om zelf-vertrouwen in het spreken. Het waarderen van de stem en ideeën van studenten staat tijdens Oracy centraal. Waar kan en wil je het verschil en impact maken? Met behulp van het raamwerk van Oracy, ontwikkeld door de Universiteit van Cambrigde i.s.m. CPS, wordt gewerkt aan alle facetten van de mondelinge taalvaardigheid.

Welke impact heeft dit MDT-programma op de docenten gehad?

‘De coachtools en oefeningen waren zeer waardevol en blijf ik zeker gebruiken. Vooral de afstemmings-oefeningen en eerst vragen voordat ik ga oordelen.’

‘Ik begrijp nu waar amotivatie uit kan voortkomen en hoe ik dat kan begeleiden.’

‘Wat me het meest aansprak tijdens deze trainingen, was de focus op Oracy. Het benadrukte de essentie van het ontwikkelen van spreekvaardigheid bij studenten. Het belang van spreken als leermiddel werd duidelijk: van spreken kun je leren!’ 

Ariena Verbaan was adviseur bij CPS en ondersteunde scholen op het gebied van leren: de leercoach, het ontwerpen van flexibele leeromgevingen en leiderschap. 

Miriam Op de Beek is adviseur en trainer bij CPS en heeft veel ervaring op het gebied van Oracy, spraak- en taalontwikkeling. Daarnaast is ze leercoach expert en gecertificeerd trainer en begeleider van scholen in de 7 gewoonten van Stephen Covey. 

Meer informatie

Wil je ook aan de slag met zelfregulerend leren of Oracy (bij jou op school)? Kijk op de site voor de mogelijkheden op www.cps.nl